Kış geldi maalesef. Taçların Oyunu (Game of Thrones) dizisinin malum repliğini biliyorsunuz: “Winter is coming“. Yani kış geliyor. Kış geldikten sonra da kan gövdeyi götürüyor. Ben bu satırları yazarken Borsa İstanbul açılışta devre kesti. Türk Hazine Eurobondları’nın CDS primi de 480’den 600’ın üzerine çıktı. 14 Mayıs’ın ertesi gününde bu satırlar yerine daha güzel şeyler yazabilmeyi isterdim. Ancak, seçim piyasalar açısından olabilecek en kötü şekilde sonuçlandı: iki hafta sonra tekrar sandıklar kurulacak. Üstelik bilimsel ekonomi politikalarına dönüş öneren siyasi adayın şansı daha az görünüyor. Gerçi kazansa da TBMM’de çoğunluk mevcut siyasi irade de olacak. Bu işin finansal boyutu. Hayatta paradan daha önemli şeyler var. Bu açıdan bakıldığında Türk demokrasisinin geleceği çok daha vahim görünüyor.
Çoğunluk her zaman haklı mıdır?
Allah göstermesin ciddi bir hastalığınızın olduğunu varsayalım. Tedavi için işinin ehli bir doktora mı gidersiniz yoksa eşe dosta tedavi sorup en çok söyleneni mi uygularsınız? Gerçek bir demokrasi seçim sandığından ibaret değildir. Seçim yarışının adil şartlarda yapılması gerekir. Kazanan, kaybedenin üzerinde sınırsız bir güç elde edemez. Anayasa, anayasa mahkemesi, meclis, bağımsız yargı ve daha bir sürü kurum kazananın gücünü sınırlar. Yani güçler ayrılığı olması gerekir. Bu şartlar sağlanmamışsa bilgi akışını ve devlet aygıtını kontrol eden taraf avantajlıdır. Almanya’da Weimar Cumhuriyeti’nin nasıl çöktüğünü iyi okumak lazım.
Şimdi ne olacak?
Geleceği bilmenin mümkün olmadığını düşünüyorum. Piyasalar herşeyi bilemez. Geçtiğimiz hafta Borsa İstanbul’daki havayla bugünkü durum taban tabana zıt. Küçük bir yatırımcı olarak kontrol edebileceğimiz tek şey ne kadar risk alacağımızdır. Bildiğiniz gibi seçim riskini almamak için bir ay önce Borsa İstanbul’dan çıkmıştım. Genel olarak uzun vadeli yatırım stratejim, ülke riskini minimize edecek şekilde yurtdışı piyasalara yatırım ağırlıklıydı. Geçtiğimiz hafta bu strateji fazla ihtiyatlı gözüküyordu. Bir önceki yazımda iyimser senaryo için hazırlıklara başladığımı yazmıştım. Maalesef, an itibarıyla iyimser senaryo rafa kalktı.
Ekonomi politikası aynen devam
Mevcut siyasi irade halkın yarısının biraz fazlasının onayıyla yola devam edebilir gibi gözüküyor. Böyle olduğunu varsayalım. Bazı ekonomist arkadaşlar mevcut siyasi iradenin seçim sonrasında ortodoks para ve maliye politikasına dönebileceğini düşünüyorlar. Ben bu görüşte değilim. Sonuçta izlediği politikalarla seçim kazanmış biri neden ekonomi politikasının özünü değiştirsin ki? Halk da benim gibi düşünüyor aynen devam der. Hatta el yükseltir. 🙂 Vitrin değişebilir ve söylem düzeyinde makyaj olabilir. Ama öz değişmez. Peki bu durum piyasaları nasıl etkiler?
Enflasyon, kur ve faiz
Mevcut siyasi irade büyüme mi enflasyon mu ikileminde her zaman büyümeyi tercih etti. Bu tercihte bir değişiklik olacağını sanmıyorum. Zira halk enflasyonu kanıksamış gözüküyor. Keza faiz politikasında da değişiklik beklemiyorum. Faiz düzeyi veri iken mevcut TL/Dolar kuru ise yüksek. Yani Türk Lirası değerli yada Dolar ucuz. Faizin taktiksel olarak yükselmesine izin verilse bile ilk fırsatta tekrar düşürmeye çalışacaklardır. Eş zamanlı olarak kuru da olağandışı yöntemlerle kontrol etmeye çabalarlar diye düşünüyorum. Dolayısıyla, bana göre sermaye kontrollerinin artması daha büyük bir olasılık. Gidişat bu öngörüler doğrultusunda olursa ve ikili kur makası açılmaya devam ederse sonumuz hayırlı olmaz.
Ücretler
Sıradan bir beyaz yakalı bordro mahkumuysanız işiniz zor. Zira mevcut siyasi irade her zaman emeğin milli gelirdeki payını sermaye lehine azaltan politikaları tercih etti. Eğer seçimin ikinci turunda seçilirse aynı politikalara devam etmemesi için bir neden göremiyorum.
Eurobond
Türk Hazine Eurobondları için kış geldi. Bu tahvillerin ABD Doları bazında değerleri düşecek getirileri daha da artacak gibi görünüyor. Portföyümdeki ağırlıklarını, taşıdığım ülke riskini azaltmak için %20’nin altına düşürmüştüm.
Borsa İstanbul
Orta vadede ABD Doları cinsinden ucuz kalmaya devam edecek diye düşünüyorum. Zira Türkiye’ye dolaylı ve doğrudan ciddi ve nitelikli bir yabancı sermaye girişi olmaz artık. Bununla birlikte belki piyasa dışı mekanizmalarla Borsa İstanbul’u canlandırmaya çalışabilirler.
Sonuç olarak
Siyasi belirsizlik arttı. Teknik olarak seçimin ikinci turu var. Ancak muhalafetin işi çok daha zor gözüküyor. Peki finansal bağımsızlık peşinde koşan bir küçük yatırımcı olarak yaşadıklarımızdan hangi dersleri çıkardım? Öncelikle, geleceği bilmenin imkansız olduğunu bir kez daha gördüm. İkinci olarak olayları kontrol edemeyiz ama ne kadar risk alabileceğimize karar verebiliriz. Türkiye bugün ne ise 5 yıl, 10 yıl ve 20 yıl sonra da üç aşağı beş yukarı aynı olacak. Dolayısıyla, ülke riskini dağıtacak şekilde hareket etmek gerekiyor. Bunun benim için anlamı yurtdışı piyasalara yatırım yapmak oluyor. Umarım herşey daha güzel olur.
Bir sonraki yazıda buluşmak üzere.
Copyright secured by Digiprove © 2023 Pintidegiltutumluyum
Merhaba, Wise’a attığım parayı dolara çevirmeye çalışınca hata alıyorum. Konu hakkında bilginiz var mı?
Maalesef bilgim yok. Belki kurdaki oynaklık nedeniyle olabilir.
Merhabalar,
Malum bildiğiniz üzere iki farklı kur var artık, dolayısıyla bankalardaki dolarlarımızı bozdurmak istediğimizde ciddi bir miktarı bırakmamız gerekiyor. Bu noktada sizden rica etsek, direkt olarak bankadan IBKR’a ya da farklı bir platforma en uygun şekilde nasıl döviz transferi yaparız bunun kılavuzunu oluşturabilir misiniz?
Teşekkürler.
Merhaba Gökhan Bey;
Sorduğunuz sorunun benim şu an bildiğim iki cevabı var: Birincisi, Swift yaparak paranızı IBKR’ın transfer edebilirsiniz. İkincisi bankadan dolarınızı çekip, kapalıçarşı kurundan TL’ye dönüp IBKR’e para transferi yapabilirsiniz. Oradan da bankalararası kurdan tekrar dolara dönersiniz. Daha iyi bir yol bulursam buradan paylaşırım. Sevgiler.