Resesyon geldi/geliyor/gelecek lafını bu ara çok duyuyorum ABD basınında. Tanımını Ulusal Ekonomik Araştırma Bürosu (NBER) yapıyor. Kabaca ABD ekonomisinin üst üste en az iki çeyrek negatif büyümesi gerekiyor. ABD ekonomisinin daralmasının gerekçesi yüksek enflasyona FED’in verdiği politika faizi artışı tepkisi. İlginç olan ise finansal piyasaların ekonomik daralma başladı haberini oldukça olumlu bulması. Bu görüşe göre resesyon ile enflasyon yönünü aşağı çevirecek ve 2023 yılı başı gibi erken bir tarihte FED yeniden faiz indirimine başlayacak. Ardından finansal piyasalarda vur patlasın çal oynasın! 🙂
Resesyon arz kısıtını ortadan kaldırır mı?
Bu görüşe ihtiyatla yaklaşıyorum. Her şeyden önce enflasyona en büyük katkıyı Covid-19 pandemisi ve Ukrayna-Rusya savaşının yol açtığı arz kısıtlarının yol açtığı savunuluyordu. FED’in daraltıcı para politikası ABD ekonomisindeki toplam talebi kısarak enflasyonu azaltıcı yönde etki yapar. Arzı ise etkileyemez. Resesyon’un talebi daraltıcı etkisi ise daha şiddetli olur muhtemelen. Bununla birlikte, 2023 yılı ortasına kadar arz kısıtları ortadan kalkacak mı? Eğer kalkmazsa FED faiz indirimine başladığında yine enflasyonu artmaya başlamaz mı?
Enflasyon/politika faizi makası çok yüksek
ABD’de geriye dönük yıllık enflasyon oranı %9,1‘i buldu. Ancak FED’in politika faizi henüz %2‘nin altında. Haziran ayı tutanaklarına göre ise yıl sonunda %3,4 civarına çıkması bekleniyor. Bununla birlikte, FED’in odaklandığı enflasyon göstergesi olan kişisel tüketim harcamaları enflasyonu (PCE inflation) %5,2 ve bir önceki döneme göre artıyor. Aşağıdaki tabloya dikkatle bakarsanız açık piyasa kurulu üyelerinin beklentilerinin bir önceki döneme göre sürekli yükseldiğini görürsünüz. Çünkü geleceği kimse bilemez. Enflasyon yükseldikçe kurul üyelerinin tepkileri ve beklentileri de yükseliyor. Neyse, enflasyon daha fazla artmasa bile politika faizinin daha gideceği epey bir alan var gibi gözüküyor.
Kaynak: Federal Reserve
İşsizlik düşük, ücretler artıyor
Yukarıdaki tablodan görüldüğü üzere işsizlik (%3,7) bir önceki döneme göre 0,2 puan artmış. Ancak hala FED’in uzun dönemde hedeflediği işsizlik oranından (%4) düşük. Yani FED’in henüz işsizliği azaltmak gibi bir önceliği yok. Reel ücretler enflasyonun gerisinde kaldığı için ve işgücü kıt olduğu için nominal ücretler üzerinde de bir artış baskısı var. Bu artışlar gerçekleşirse, diğer tüm değişkenler sabitken, enflasyonun artması beklenir.
Kredi büyümesi sürüyor
Herşeye rağmen ABD’de kredi büyümesi sürüyor gibi görünüyor. Ayrıntılar için şuraya bakabilirsiniz. Bankalar kredi verdiğinde parasal tabanı genişletmiş oluyorlar. Yani para yaratıyorlar. Bu durumda yüksek kredi büyümesi para politikasının sıkı olmadığını gösteriyor. Yani toplam talep piyasanın öngördüğü kadar düşmeyebilir. Dolayısıyla enflasyonda…
Servet etkisi
ABD hanehalkının harcama davranışlarını belirleyen önemli faktörlerinden biri de servetleri. Finansal piyasalar yeterince düşmezse hanehalkları da sahip oldukları varlıklara güvenerek harcamalarını yeterince kısmıyorlar. Bu anlamda, finansal piyasaların iyimser beklentileri FED’in işini zorlaştırıyor. 🙂
Sonuç olarak
Bazı kişilerin iddia ettiklerinin aksine S&P 500’de dibi gördük mü bilmiyorum. FED’in 2023 yılı başı gibi yine yeniden faiz indirimine gidebileceği hipotezine şüpheyle yaklaşıyorum. Bu kadar kısa sürede ABD ekonomisinde enflasyon sorunu çözülür mü emin değilim. FED’in bu konuda ne düşündüğünü öğrenmek için ise fazla beklemeyeceğiz. Tabi ki en önemli gösterge enflasyon gerçekleşmeleri olacak. Enflasyon yönünü aşağı çevirirse ne ala. Ama ya artmaya devam ederse?
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere hoşçakalın.
Copyright secured by Digiprove © 2022 Pintidegiltutumluyum