
- by Bay Tutumlu
Gri liste haberi bu hafta başında medyaya düştü. Nitekim dün itibarıyla Türkiye kara para aklama ve terörizmi finanse etme konularında kendisinden beklenen asgari yükümlülükleri yerine getirmediği için bu listeye girdi. Konuyla ilgili haberlere baktıysanız bu durumun ekonomik açıdan ‘iyi’ olmadığını ve ülkeye gelen yabancı sermaye üzerinde caydırıcı bir etki yaratacağını anlamışsınızdır. Aslında, bu sabah ekranın karşısına geçtiğimde aklımda bambaşka bir konuda yazı yazmak vardı. Ancak, TD Ameritrade: Görsellerle Bireysel Hesap Açılışı başlıklı yazıma gelen bir yorum nedeniyle bu konuyu ele almaya karar verdim. Zira bir okuyucum hesap açmaya çalışmış ancak ülke kısmında Türkiye’yi seçtiğinde bu ülkeden hesap açılamayacağı uyarısı karşısına çıkmıştı. Bende hemen hesap açmaya çalıştım ve ülke kısmına Türkiye ibaresini girdiğimde aşağıdaki uyarı ile karşılaştım. Uyarı özetle, TD Ameritrade‘in “belli ülke ve bölge vatandaşlarının” hesap açmasına izin vermediğini söylüyor.

Maalesef aklıma gelen ilk ihtimalde gri liste haberi oldu. Listedeki diğer ülkelerden bazılarını denediğimde de aynı uyarıyı aldım. Peki nedir bu gri liste?
Finansal Eylem Görev Gücü
Orijinal ismi Kara Para Aklamayla İlgili Finansal Eylem Görev Gücü (Financial Action Task Force for Money Laundering, FATF) olan bu uluslararası organizasyon 1989 yılında G7 ülkeleri tarafından oluşturulmuştur. Görevi, isminden de belli olduğu üzere, kara para aklamayla mücadele ederek uluslararası finansal sistemi korumaktır. Bununla birlikte, kuruluşun görev alanı 2001 yılında 11 Eylül saldırılarının ardından “terörizmin finansmanı ile mücadeleyi” içine alacak şekilde genişletilmiştir. Merkezi Paris’teki OECD binasında yer alıyor.
Peki bu uluslararası kuruluş bu görevleri nasıl yerine getiriyor? Öncelikle, kara para aklama yöntemlerini; ulusal ve uluslararası düzeyde alınan yasal, finansal ve polisiye tedbirleri inceliyor. Bu konularda standartları belirliyor ve tavsiyelerde bulunuyor. Kuruluşun kara para aklamayla ilgili 40, terörizmin finansmanı ile ilgili 9 tavsiyesi bulunuyor. Üye olan olmayan tüm ülkelerin bu tavsiyelere uyup uymadığını da belli bir kılavuza göre değerlendiriyor.
2021 yılı itibarıyla 39 üyesi var olduğunu ve Türkiye’nin de 1991 yılında üye olduğunu not edeyim. Her ne kadar üye sayısı az gibi görünse de OECD, Dünya Bankası ve IMF gibi uluslararası finansal kuruluşlar bu tavsiyeleri esas alıyor. Keza uluslarası bankacılık düzenlemeleri de öyle… Yani üye olmasanızda ‘seve seve‘ bu tavsiyeleri uygulamak zorundasınız.
Gri liste nedir?
FATF’ın tavsiyelerine uymayan ülkeler 2000 yılından itibaren liste halinde yayımlanıyor. Buna kara liste (Blacklist) deniyor. Bugün itibarıyla bu listede sadece Kuzey Kore ve İran yer alıyor. Anladığınız üzere kara listede yer alıyorsanız zaten tüm küresel finans sisteminden dışlanmış oluyorsunuz. Bizi asıl ilgilendiren gri listenin resmi adı Artan İzlemeye Tabi Ülkeler (Jurisdictions Under Increased Monitoring). Bu kategorideki ülkeler resmi olarak kuruluşun tavsiyelerine belli bir zaman diliminde uymak istediğini beyan eden ancak fiiliyatta ‘uymayan/uyamayan’ ülkeler… Tam liste için buraya tıklayabilirsiniz.
Türkiye neden gri liste de?
Geldik fasulyenin yararına. Türkiye neden bu listeye alındı dediğinizi duyar gibiyim. Zira bende merak ediyorum. FATF’ın resmi açıklaması aşağıdaki resimde yer alıyor. Tabi dil diplomatik. 🙂 Şunlar eksikten ziyade Türkiye şu alanlarda hızlı ilerleme sağlayacağını beyan etti şeklinde. Ancak, FATF Başkanı Marcus Pleyer’ın basına yaptığı açıklamalardan gerçek sıkıntıların nedeni hakkında ipucu elde edebiliyoruz. Anahtar sözcükler “bankacılık“, “altın ve değerli taş ticareti“, “IŞİD ve El-Kaide gibi BM’nin terör örgütü olarak tanıdığı gruplara“ gibi görünüyor. Bu arada Türkiye’nin daha önce 2011 yılında gri listeye girip, 2014 yılında da listeden çıktığını internetten yaptığım araştırmada öğrendim. Son olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından da konuyla ilgili yazılı açıklama yapıldı. Açıklamanın özeti bize haksızlık yapıldı, biz bunu hak etmiyoruz şeklinde. Ayrıntılı bilgi şuraya bakabilirsiniz.

Sonuç olarak
Türkiye gri listeye alındığı için TD Ameritrade‘de hesap açılamıyor şu an. Ayrıca, varolan hesabıma girdiğimde bazı kişisel bilgilerin güncellenmesi uyarısı ile karşılaştım. Bu bilgilerden bir tanesi de adres idi. Türkiye adresim olmasına rağmen eksik bilgi uyarısı çıktı. Güncelleme imkanı da vermedi. En kötü ihtimalle hesabımı kapatabilirler diye düşünüyorum. Daha iyimser olursak hesabı açık olanların yoluna devam etmelerine izin verebilirler. Bakalım göreceğiz. Gerçi benim açımdan yedek bir yatırım hesabıydı. Umarım diğer uluslararası aracılık kurumlarında gri liste nedeniyle benzer sorunlar yaşamayız.
Okuyucularıma Not
Pinti Değil Tutumluyum’a ilgi gösterdiğiniz için teşekkür ederim. Bu bloğu ayakta tutabilmek ve masraflarını karşılayabilmek için bağlı linkler kullanmaya karar verdim. Eğer burada yazdıklarımın size bir değer kattığını düşünüyorsanız, aşağıdaki linklere tıklayarak bana destek olabilirsiniz.
Ya da doğrudan bana bir kahve ısmarlayabilirsiniz: Buy Me a Coffee
Interactive Brokers ile 33 ülkede yer alan 135 piyasaya 23 farklı para birimi kullanarak erişebilirsiniz. Hisse senedi, tahvil, opsiyon, futures, FX ve fon işlemlerinizi çok düşük maliyetle yapabilirsiniz. Interactive Brokers hesabınıza para transferini Türkiye’de ki Türk Lirası hesabınızdan EFT yaparak gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için Interactive Brokers hesabı açın.

Bildiginiz uzere schwab, tdameritrade i satin almisti, normalde schwab turkiyeden hesap actirmiyirdu, belki tdameritrade den de hesap acilmasini engellemis olabilir mi?
Merhaba Onur Bey;
Olabilir. Ama listedeki diğer ülkeleri de deneyince açılmıyor… Hayırlısı diyelim artık.
interactive brookers da ayni adres dogrulama vs belgeleri istedi benden. millet akliyor olan bizim gibi siradan insanlara oluyor
Tam da hesap açmayı düşünüyordum. Bir gelişme var mı, sorunu çözebildiniz mi?
Maalesef. Artık, TD Ameritrade hesabı açma şansınız kalmadı.
Merhaba, yaziyi okuyunca ibkr den yedek hesap acmayi denedim. Bu sabah itibariyle acildi. Td ameritrade icin boyle bir cevap vermişler; eskiler devam, yeni yok https://twitter.com/TDAmeritrade/status/1451550486348369922?t=YGmR3isY7F7jBWhquC0g0g&s=09
Merhaba, TD Ameritrade hesabı açılmadığı yorumuma hızlı dönüşünüz ve detaylı bilgi verdiğiniz için teşekkür ederim. Interactive Brokers hesabım var ama TD Ameritrade hesap sorunundan dolayı oraya henüz para transferi yapamadım. Yine de başka alternatif arıyorum masraflı olmayan yollarla nasıl transfer yapılabilir diye. Sizi düzenli takip ediyorum bir yolunu bulabildiğinizde yayınlarsanız buradan okuyor olacağız. İyi günler dilerim.
Rica ederim Abbas Bey. IBKR’ye para transferi çok kolay. Şirketin İstanbul Citibank’taki havuz hesabına TL EFT yapıyorsunuz. Daha sonra para hesabınıza yatınca dolara çeviriyorsunuz. Nasıl yapılacağını görsellerle birlikte ayrıntılı olarak aşağıda ji yazıda açıkladım. Kolaygelsin.
Para Transferi Sorunu ve Yurtdışı Piyasalara Yatırım
Mevcut, içinde cash ve hisselerimin olduğu TDA hesabım işliyor. Uyarı, msj vs sorun yok. Yeni üye alımı durdurulmuş.
Evet maalesef. Yeni hesap açmak isteyenler için kötü haber.
Merhabalar. Türkiye’deki bankalar aracılığı ile yurt dışı hise aldığımda Türkiye’deki vergi mevzuatına tabi oluyorum. TD Ameritrade veya Interactive Brokers için bu farklı mı? Örneğin yukarıda Interactive Brokers için İstanbul City Bank’taki hesabına TL transfer edip oradan dolar alıp ilerleyebilirsiniz deniyor. Bu firmanın Türkiye temsilciliği varsa yine Türkiye vergi mevzuatına tabi olmuyor muyum? Oysa doğrudan Amerika’da olsam ve hesap açsam buraya parayı ileride bir vergi barışı döneminde (yurt dışından) getirebileceğim. Ancak Türkiye’deki bir aracı kurumla çalışırsanız bu mümkün olmuyor diye biliyorum. Teşekkürler.
Merhaba Ozan Bey;
TD Ameritrade ve Interactive Brokers yurtdışı merkezli aracı kurumlardır. Bu nedenle kurumsal olarak Türk mevzuatına tabi değiller. Türkiye’de yerleşik bir TC vatandaşının yurtdışı yatırımlarından elde ettiği kazançlar ise nereden hesap açarsa açsın Türk vergi mevzuatına tabi. Yurtdışı kazancını beyan etmeyen vatandaşlar ise vergi kaçırmış oluyor. Eğer vatandaşın hesabı yurtiçi aracı kurumlarda ise idare bilgilerinize kolayca ulaşıyor. Bu yüzden onlar Varlık Barışından yararlanamıyor. 🙂 Yurtdışı aracı kurumlarda hesabı olan vatandaşları ise bilemiyorlar. Bu yüzden onlara Varlık Barışı teklif ediyorlar. Gerçi yakın zamanda bununla ilgili bir uluslarasası düzenleme de oldu. Ancak, henüz somut bir gelişme olmadı Türkiye tarafında. Sonuç olarak, Interactive Brokers’ın Türkiye’de vadesiz banka hesabı olması onun Türkiye merkezli bir aracı kurum olduğu anlamına gelmiyor. Yani varlık barışından yararlanabiliyor olmanız gerekiyor. Selamlar.
Ozan Bey size anlatılan örnekte siz parayı Interactive Brokers’ın yurtdışındaki hesabına göndermek yerine Türkiye’de Citibank nezdindeki hesabına yatırıyorsunuz. İşlem yaparken yine yurtdışında yapmış oluyorsunuz. Aldığınız menkul kıymetler ve kurumdaki nakit varlığınız yurtdışında oluyor.
FATCA düzenlemeleri kapsamında ABD, ikametgahı Türkiye’de olan yatırımcıların varlıkları, aldığı faizler, temettüler vs hakkında Türkiye ile yıllık olarak bilgi paylaşmaya geçen yıl başlayacaktı. Aslında 2016 yılından beri bu paylaşımın karşılıklı olarak yapılıyor olması gerek ama bir şekilde süreçte aksama olduğu anlaşılıyor. Her neyse sonuç olarak bu yıl olmasa birkaç yıl içinde devletlerin karşılıklı olarak bu raporlamaları yapacağına şüphe yok. Buna göre hareket etmek gerekli.
Merhabalar,
Bugün bir üstadın IKBR hesabını kapatmak için karar almışlar. Kendisi üst seviye trader ve yönetim kararı ile alınmış. Bu konu benim de canımı sıktı ama bilemiyorum sanırım IKBR’de hesap üyeliklerini askıya almaya başladı.
Bahse konu üstad; okanyorgancı
Merhaba Akın Bey;
Kişisel olarak şu ana kadar IBKR’de bir sıkıntı yaşamadım. Diğer taraftan bahsettiğiniz kişinin özel bir durumu olabilir. Eğer Türkiye’de yerleşik kişilere yönelik genel bir uygulama olursa zaten ortaya çıkar. Selamlar.
Tekrardan merhabalar,
Size bir soru sormak istiyorum cevabına ne yaptıysam ualaşamadım. Benim üyeliğim 1 2 ay önce onaylanmıştı. Aktif şekilde kullanıyorum lakin son birkaç gündür notification bildirimleri gelmekte. Ayarlarda belirtilen gelir kaynağı ile alakalı belge kanıtı istiyorlar. Tek tek gönderdim, onayda duruyor şu an. Lakin şu cümleyi ve içeriğini anlayamadım. Ne demek ve neyi upload etmemi istiyorlar. Cümle de kripto vs diyor lakin ben kripto ile alakalı en ufak bir veri yazmadım İKBR’ de. Yazıyı ve içeriğini tırnak içinde bırakıyorum, yardımcı olur musunuz.
“Proof of SOW IND Marketprofit for Akın Yıldız – not yet received” ve içeriğinde şunu yüklememi istiyor :
“the statement for cryptocurrencies held”
Merhaba Akın Bey;
Beyan ettiğiniz gelirlerle hesap büyüklüğünüz / işlem hacminiz arasında bir uyuşmazlık varsa belge talep etmiş olabilirler. Online chat ile IBKR’nin müşteri temsilcisiyle görüşmenizde fayda olabilir diye düşünüyorum. Kolaygelsin.