

Dolar/TL kuru sabah saatlerinde 8,72 TL/Dolar seviyesini görerek eski zirvesine yaklaştı bugün. Negatif Şok ve Durum Analizi başlıklı yazımda siyasetin 3 yılda 3 kez kur şoku yaşattığından bahsetmiştim. Gündem malum: ‘tüm kötülüklerin anası’ faiz emir komuta ile düşürülecek. Peki bundan amaçlanan ne? Bana göre cevabı basit: Toplam talep tahrik edilerek kısa süreliğine ekonomide yalancı bahar yaşatılacak ve olası seçimlerde ‘uçan’ ekonomiden memnun vatandaşlardan oy beklenecek… Tutar mı? Oy kısmını bilemem. Ama ekonomik açıdan sonucunu, daha önce defalarca gördüğümüz üzere yüksek enflasyon, Türk Lirası’nın değersizleşmesi ve fakirlik olacağını rahatlıkla öngörebiliriz. Peki müstakbel 4’ncü kur şoku finansal özgürlük peşindeki biz küçük yatırımcıları nasıl etkileyecek?
Enflasyon ve Dolar/TL kuru kontrol dışı
Enflasyon kontrolden çıkalı uzun zaman oldu. Aşağıda grafiğe baktığımızda durumu net bir şekilde görebiliyoruz. Türkiye İstatistik Kurumu’nun yayımladığı TÜFE, Yİ-ÜFE endeks değerleri ile T.C. Merkez Bankası’nın yayımladığı Dolar/TL kuru verilerini 2003 Ocak ayı baz olacak şekilde standardize ettim. Buna göre TÜFE ile ÜFE son iki – üç yıla kadar beraber hareket etmiş. Sonra ÜFE almış başını gitmiş. Bu farkı açıklamak için iki hipotez ileri sürebiliriz. Birincisi TÜFE verileri gerçeği tam yansıtmıyor olabilir. İkincisi, ÜFE’deki değişim gecikmeli olarak TÜFE’ye yansıyacak diyebiliriz. Muhtemelen her ikisi de kısmen doğrudur. Neyse, fiyat endeksleri yukarı doğru hareket ettiğinde kurunda yukarı hareket ettiğini görüyoruz. Genel kabul gören nedensellik bağı uzun dönemde Türk Lirası’nın ABD dolarına göre değerinin iki ülke arasındaki enflasyon ve faiz oranı farkları kadar değişeceğini söylüyor. Yani enflasyon başıboş bırakıldıkça Türk Lirası değer kaybeder diye öngörüyor ortodoks ekonomi teorisi. Bu teoriyi kullanarak geçen yıl naif bir kur tahmini bile yapmıştım. 🙂 Ayrıntısını merak edenler şuraya bakabilir.

TL varlıklar ve gelirler ucuzlayacak

Yanlış para politikasında ısrara devam edilirse enflasyonun maaşlarımızı kemirmeye devam edeceğini söylemek için müneccim olmaya gerek yok. Markette şikayet ettiğimiz ekmek, süt, yumurta, et fiyatlarını önümüzdeki yıl arayacağız. Dolar cinsinden maaşlarımız küçülmeye devam edecek. Cep telefonu, bilgisayar, araba gibi ithal malları giderek daha fazla erişilemez bulacağız. TL cinsinden şişen ev fiyatları dolar cinsinden ucuzlamaya başlayacak. Borsa İstanbul’da da durum farklı olmayacak. Dolar cinsinden ucuz olmaya devam edecek hisse senetleri. 🙂 CDS primleri yükselirse Hazine Eurobondları’da değer kaybedecek. Almak isteyenler için ‘iyi’ bir fırsat olacak. Elde tutanlar ise Eurobond portföylerinin dolar cinsinden değer kaybettiğini görecekler. Genel olarak portföyünüz TL ağırlıklıysa bu süreç sizin moralinizi hayli bozabilir…
Sonuç olarak

Umarım defalarca denenmiş ve felaketle sonuçlanmış yanlış ekonomi politikaları ısıtılıp tekrar önümüze konmaz. Yoksa biraz önceki karamsar öngörülerim gerçek olabilir. Küçük yatırımcı olarak yapabileceğimiz bireysel düzeyde tedbir almak olabilir sadece. Portföyü çeşitlendirmek, kenarda biraz nakit tutmak, dolar cinsinden varlık bulundurmak ilk aklıma gelenler. Ben zaten finansal özgürlük yolculuğumun en başından itibaren bu durumu dikkate aldım. Ayrıntılı bilgi için bloğun Enflasyon ve Para başlıklı ilk yazısına bakabilirsiniz. Dolayısıyla, TL varlıklarımın portföyümdeki payı sınırlı. Öte yandan maaş konusunda yapabileceğim bir şey yok. Benzer şeyleri daha önce de yazmıştım. Ancak, işte aynı şeyler yine yeniden önümüze gelip duruyor. Ülkenin kendine özgü siyasi riskini mecburen veri olarak almak zorunda küçük yatırımcı diye düşünüyorum.
Türk Lirası’nın kalıcı ve sürdürülebilir olarak değerlenmesi dileğiyle, sağlıcakla kalın.
Okuyucularıma Not
Pinti Değil Tutumluyum’a ilgi gösterdiğiniz için teşekkür ederim. Bu bloğu ayakta tutabilmek ve masraflarını karşılayabilmek için bağlı linkler kullanmaya karar verdim. Eğer burada yazdıklarımın size bir değer kattığını düşünüyorsanız, aşağıdaki linklere tıklayarak bana destek olabilirsiniz.
Ya da doğrudan bana bir kahve ısmarlayabilirsiniz: Buy Me a Coffee
Wise (eski adıyla TransferWise) hesabı ile yurtdışı aracı kurumlara düşük maliyetli para transferi yapmak için: Wise hesabı açın.
Interactive Brokers ile 33 ülkede yer alan 135 piyasaya 23 farklı para birimi kullanarak erişebilirsiniz. Hisse senedi, tahvil, opsiyon, futures, FX ve fon işlemlerinizi çok düşük maliyetle yapabilirsiniz. Interactive Brokers hesabınıza para transferini Türkiye’de ki Türk Lirası hesabınızdan EFT yaparak gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için Interactive Brokers hesabı açın.

Merhabalar sizi burada ve Twitter da ilgi ile takip ediyorum.size bazı sorularım olacak ve sakıncası yok ise canlı olarak telefon ile görüşmek bir 5-10 dakikanızı almak istiyorum.eğer cevabınız olumlu ise telefon numaranızı ve sizin için müsait olan zaman dilimlerini bana mail olarak bildirirseniz sevinirim
Merhaba Adem Bey;
Şimdilik anonim kalmak istediğim için yüzyüze veya telefonla görüşme yapmıyorum maalesef. Ancak, sorularınızı admin@pintidegiltutumluyum.com adresine iletebilirsiniz. Müsait olunca elimden geldiğince yanıtlarım. Selamlar.