Tezgah Üstü Piyasalar ve TD Ameritrade

Tezgah üstü (over the counter, OTC) piyasalar, merkezi olarak düzenlenmiş borsalar yerine aracı kurumlar aracılığı ile varlık ticaretinin yapıldığı yerlerdir. ABD’de pembe kağıt (pink sheets) piyasası olarak da adlandırılıyor. Hisse senetleri, tahviller, türev ürünler, sözleşmeler alınıp satılabilmektedir bu yolla. Genel olarak New York Stock Exchange (NYSE) gibi merkezi düzenlenmiş borsalarda listeleme şartlarını yerine getiremeyen küçük şirketlerin payları tezgah üstü piyasalar da satılmaktadır. Bununla birlikte, borsalarda listelenen veya listelenmemeyi tercih eden hisse senetleri de işlem görebilmektedir. Bu piyasalardaki işlemler Tezgah Üstü İşlemler İlan Tahtası (Over the Counter Bulletin Board, OTCBB) aracılığı ile yapılmaktadır. Bu elektronik fiyatlama sistemi Finansal Endüstri Düzenleme Kurumu (Financial Industry Regulatory Authority, FINRA) tarafından işletilmektedir. TD Ameritrade‘de OTC işlemleri yapmaya çalışan bazı okurlarım bu konuyla ilgili soruları oldu. Doğrusu çok bildiğim bir konu değildi. Dolayısıyla biraz araştırma yapıp bulgularımı sizlerle paylaşmaya karar verdim.

OTCBB

OTCBB, ABD Sermaye Piyasaları Düzenleme Kurulu (Securities and Exchange Commission, SEC) tarafından 1990 yılında yürürlüğe giren bir kanun (Penny Stock Reform Act of 1990) gereğince kurulmuş. ‘Penny stock‘ ise borsalarda listelenmeyen fiyatı 5 dolardan düşük hisse senetlerine verilen bir ad. Zira NYSE, listelenecek şirketlerde hisse senedi fiyatının minimum 4 dolar olması şartını arıyor. Bu hisselerin dolandırıcıların gözdesi olması nedeniyle böyle bir düzenlemeye gidildiği anlaşılıyor. Bizde şu an Telegram grupları aracılığı ile yapılan manipülasyon (pompala ve at, pump and dumb) bu hisseler özelinde ABD’de 1980’lerde oldukça yaygınmış. Özellikle 1970’li ve 1980’li yıllarda dolandırıcılar ABD halkının epey canını yakmışlar bu hisselerle. Dolayısıyla, kanun koyucu da bu kuralsız piyasayı düzenlemek zorunda kalmış.

Yabancı hisse senetleri de alınabilir

Her ne kadar ağırlıklı olarak pembe kağıtlar alınıp satılsa da ABD borsalarında listelenmeyen büyük yabancı firmalar da bu piyasalarda yer alabilmektedir. Örneğin Nestle SA, Bayer A.G., Allianz SE, BASF SE, Roche Holding Ag ve Danone SA payları OTCQX‘de satılmaktadır. OTCQX, OTC Markets Group tarafından işletilen en büyük organize pazar yerlerinden biri olduğu notunu düşeyim. Büyük yabancı şirketlerin ABD sermaye piyasalarında listelenmesi oldukça maliyetli olabiliyor. ABD’li yatırımcıların bir kısmı da yabancı piyasalara yatırımla çok fazla uğraşmak istemeyebiliyor. Dolayısıyla, bu tarz yatırımcılar OTC piyasalarında işlem gören yabancı varlıkları alabiliyor fazla uğraşmadan. Nitekim TD Ameritrade’de bu işlemi yapabiliyorsunuz. Tabi her yabancı şirketi bu piyasada bulmanız mümkün değil.

TD Ameritrade’de OTC işlemleri

Aracı kurumları inceleyip karşılaştırdığım yazımda TD Ameritrade’in OTC işlemleri için 6,95 dolarlık bir ücret aldığından bahsetmiştim. Ücretli olması şaşırtıcı değil zira burada müşteri adına farklı aracı kurumlar telefonla irtibata geçip işlemi gerçekleştiriyorlar. Tabi satmak istiyorsanız karşınızda fiili bir alıcı olması da lazım. Yoksa satamazsınız. Likidite anlamında riski bir piyasadır. Neyse somut örnek üzerinden gidelim. Aşağıdaki resimde Acadian Timber Corp.’ının hisse profilini görüyorsunuz. Bu şirketin Kanada’da geniş ormanlık arazileri var ve kereste üretiyor. Kanada borsasında işlem görüyor. Şirket isminin hemen yanında ‘OTC Pink‘ (OTC pembe) ifadesini görebilirsiniz.

Şimdi işlem maliyetini görmek için 10 dolar limitli bir adet işlem emri girdim. Aşağıdaki resimde alım emrini görüyorsunuz.

Daha sonra “review order” butonuna basarak işlem emrini gözden geçirdim. Aşağıdaki resimde daha önce belirttiğim 6,95 dolarlık komisyonu görebilirsiniz. Resmin hemen altında da “Order/OTCBB Disclaimer” (OTCBB feragatnamesi) ifadesi yer alıyor. Daha fazla bilgi edinmek umuduyla buraya tıkladım.

Aşağıdaki ifade ekranıma düştü. OTCBB işlemlerinin ayrı kurallara tabi olduğu belirtiliyor. Şimdi bu kuralları tıklayarak ne olduklarını öğrenelim.

Epey uzun bir kurallar listesi var. Ben ilgilendiğimiz kısma geldim. Yani emir girişine. Buna göre internetten emir girersek 6,95 dolarlık bir maliyetimiz var gibi gözüküyor. Eğer telefon yada fiili bir broker aracılığı ile işlem yaparsak maliyet değişiyor. Şirketin internet ana sayfasından fiyatlandırmaya baktığımda telefon ile yapılan işlemlerden 5 dolar, broker aracılığı ile yapılan işlemlerden 25 dolar ücret alındığı yazılı. Bu arada düzenleyici işlemlerden kaynaklanan maliyetler müşteriye yansıtılıyor genel kural olarak. Eğer OTC işlemleri için bunların dışında ilave bir ücret ödendiyse ne olduğunu anlamak için müşteri temsilcisiyle görüşmekte fayda var.

Sonuç olarak

TD Ameritrade ile tezgah üstü işlemler yapabiliyorsunuz. Bu kapsamda ABD dışı bazı yabancı varlıkları satın almanız da mümkün gözüyor. Bununla birlikte, ağırlıklı olarak ABD sermaye piyasaları dışındaki yabancı piyasalarla ilgileniyorsanız bence farklı aracı kurum seçeneklerine bakmakta fayda var.

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere sağlıcakla kalın.

Copyright secured by Digiprove © 2021 Pintidegiltutumluyum