
Kaldıraçlı ETF, finansal türev ürünler ve borç kullanarak izlediği endeksin getirisini artıran borsa yatırım fonu türüdür. Klasik ETF, takip ettiği endeksi birebir koyalarken kaldıraçlı ETF ikiye bir yada üçe bir oranlarında takip etmeyi amaçlıyor. Diğer bir deyişle, kaldıraçlı ETF’nin izlediği endeks %1 artarsa kaldıraç oranına göre fiyatı %2 veya %3 oranında artıyor. Getiri 2’ye veya 3’e katlanıyor ama ağzınızın suyu akmasın sakın. 🙂 Bu tarz ürünleri pazarlayanlar, getiriyi ön plana çıkartırken riski hakkında genellikle sessiz kalırlar. Şimdi fiyat hareketinin tersini düşünelim. Kaldıraçlı ETF’nin izlediği endeks %1 azalırsa bu türev finansal varlığın fiyatı da %2 veya %3 düşer. Yani kaldıracın işin içine girdiği her durumda olduğu gibi aldığınız risk de katlanır. Kaldıraçlı ETF’ler takip ettikleri endeksin fiyat hareketini katlamak için hisse takasları (swap), opsiyon sözleşmeleri, borç gibi yöntemleri birlikte kullanırlar. Bu açıdan oldukça karmaşık finansal türev ürünlerdir denilebilir. Geçtiğimiz günlerde bir okuyucum bahsedince biraz daha yakından inceledim kaldıraçlı ETF seçeneğini.
Popüler kaldıraçlı ETF seçenekleri
ETF Database sitesinin verilerine göre varlıkları en büyük beş kaldıraçlı ETF‘yi aşağıdaki resimde görüyorsunuz. 5 milyar dolarlık varlığıyla bu varlık sınıfında en büyük ETF olan TQQQ, Nasdaq‘ta listelenen en büyük 100 firmayı içeren bir endeksi bire üç kaldıraçla takip ediyor. QLD ise aynı endeksi bir iki kaldıraç oranıyla takip ediyor. SPXU ise S&P 500 endeksini bire üç kaldıraçla takip ediyor. SSO ise S&P 500 endeksini bire iki kaldıraçla takip ediyor. SOXL ise PHLX yarıiletken endeksini (PHLX Semiconductor Index) bire üç kaldıraçla takip ediyor. Liste böyle uzayıp gidiyor.

Kaldıraçlı ETF ne kadar riskli?

Modern Portföy Teorisi ve Etkin Piyasa Hipotezi ve Yatırım başlıklı yazılarımla sizleri modern finans teorisinin bazı temel kavramları ile tanıştırmıştım. Buna göre aldığınız risk arttıkça beklenen getiri oranı artar. Yani ne kadar ekmek o kadar köfte. 🙂 Dolayısıyla, bu finansal ürünler sizi daha fazla riske maruz bırakarak daha fazla getiri potansiyeli sunuyorlar. Örneğin bire üç kaldıraç söz konusu olduğunda takip edilen endeks %34 düşerse sermayenizin tamamını kaybetmiş olacaksınız…
Kaldıraçlı ETF sadece günlük al-sat için tasarlanmıştır
Kaldıraçlı ETF’ler konusunda vurgulanması gereken en önemli nokta bu ürünlerin günlük al-sat yapan kişiler için tasarlanmış olmalarıdır. Yani uzun dönem yatırıma uygun finansal varlıklar değildir. Bu durum, söz konusu ETF’lerin prospektüsünde açık bir şekilde ifade edilmektedir. Buna göre, aşağıdaki ifadede bir günden fazla elinizde tutmanız durumunda volatiliteye bağlı olarak takip edilen endeks artsa bile ciddi finansal kayba uğrayabileceğiniz açıkça yazılmıştır.

Avantajları
Yüksek getiri potansiyeli
Bu aşırı riskli varlık sınıfının yatırımcıya verdiği en büyük sözün yüksek kar potansiyeli olduğu açık diye düşünüyorum. 🙂
Ürün çeşitliliği
Yukarıda en büyük 5 ETF’ye yer verdim. Ancak, bu varlık sınıfında çok farklı ve çeşitli ürünler var.
Piyasa düşse bile para kazanabilme
Ters kaldıraçlı ETF’ler ile piyasa düşse bile para kazanmak mümkündür.
Dezavantajları
Aşırı zarar riski
Terste kalmanız durumunda kârınız da olduğu gibi zararınız da katlanarak artar.
Yüksek yönetim ücretleri
Kaldıraçlı ETF’ler klasik ETF’lere göre yönetim ücretleri anlamında maliyeti oldukça yüksektir. Örneğin, TQQQ’nun yönetim ücreti yıllık varlık miktarınızın %0,95‘dir.
Uzun dönemli yatırıma uygun değil
Yatırım vadeniz gün içi işlem süresi ile sınırlı değilse bu türev ürün maalesef size uygun değil.
Sonuç olarak
Kaldıraçlı ETF’ler oldukça ilginç finansal varlıklar ve gün içi al-sat yapan ‘trader‘ arkadaşlara karlarını (yada zararlarını) artırma fırsatı sunuyorlar. Ancak, bildiğiniz gibi finansal özgürlük amacıyla uzun vadeli portföy oluşturmak benim amacım. Dolayısıyla benim açımdan bu varlıkları portföye katma imkanı yok. Öte yandan heyecan arayan arkadaşlar veya yüksek riski seven günlük al-sat işiyle uğraşanlar için bir anlamı olabilir. Tabi portföyü hedge etmek için de kullanılabilirler diye düşünüyorum. Bu finansal araçları kullanan arkadaşlarımız varsa deneyimini yorumlar kısmında paylaşırsa çok faydalı olur.
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere sağlıcakla kalın.
Okuyucularıma Not
Pinti Değil Tutumluyum’a ilgi gösterdiğiniz için teşekkür ederim. Bu bloğu ayakta tutabilmek ve masraflarını karşılayabilmek için bağlı linkler kullanmaya karar verdim. Eğer burada yazdıklarımın size bir değer kattığını düşünüyorsanız, aşağıdaki linklere tıklayarak bana destek olabilirsiniz.
Ya da doğrudan bana bir kahve ısmarlayabilirsiniz: Buy Me a Coffee
Interactive Brokers ile 33 ülkede yer alan 135 piyasaya 23 farklı para birimi kullanarak erişebilirsiniz. Hisse senedi, tahvil, opsiyon, futures, FX ve fon işlemlerinizi çok düşük maliyetle yapabilirsiniz. Interactive Brokers hesabınıza para transferini Türkiye’de ki Türk Lirası hesabınızdan EFT yaparak gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için Interactive Brokers hesabı açın.

Merhabalar,
Aynı şekilde ben de sizden close ended fundlar için bir değerlendirme yapmanızı isteyecektim. ETFler gibi open ended değiller,sınırlı sayıda hisseleri var ve yönetim ücretleri çok yüksek kabul,fakat özellikle reitler,corporate bondlar vb yatırım yapan milyarlarca dolarlık CEFler var ve aylık olarak %8-9 temettü dağıtıyorlar…ETF gibi pasif yatırım yapmak yerine(endeksler de bu kadar yükselmişken tarihi ortalamalardan) gerçekten real estate gibi yada corporate bond gibi görece daha sorunsuz para giriş çıkışı olan fonlar bana mantıklı geliyor…
Çok stabil,volatilitesi çok az olanlar da zaten bu market cap i büyük olanlar…
Yorumunuzu ve analizinizi merak ediyorum,teşekkürler
Merhaba;
Close end fonlar hakkında çok fazla bilgim yok açıkçası. Genel olarak yüksek yönetim ücretli aktif yönetilen fonların uzun vadede (20-30 yıl) pasif yönetilen S&P 500 ETF’lerine göre daha kötü performans sergileme olasılığı çok yüksek diye düşünüyorum. Selamlar.
Bay Tutumlu,
Benim ilgi alanım olan kaldıraçlı ETF’ler konusunu hap gibi tanıtmışsınız teşekkür ederim.
Ben konuya uygulama ve risk yönetimi olarak iki aşama da bakıyorum.
Şöyle ki kaldıraçlı ETF’lere yatırım yapacak dostların yatırım yapmadan önce duygusal dayanıklılığa sahip olması gerekiyor ( yani çok bilinen adıyla marshmallow test’inden geçmesi gerekiyor :-))
Örneğin:
5 hafta da ( 14.02.20 & 20.03.20 )
TUPRS: -42 TL ( % 38 ) DÜŞÜŞ
TOASO -10 TL ( % 36 ) DÜŞÜŞ
ARKW – 27 $ ( % 39 ) DÜŞÜŞ
OGIG -8 $ ( % 29 ) DÜŞÜŞ
3 X Kaldıraçlı TQQQ: -79 $ ( % 69 ) DÜŞÜŞ
3 X Kaldıraçlı FNGU: -74 $ ( % 73 ) DÜŞÜŞ
3 X Kaldıraçlı SOXL -251 ( % 79 ) DÜŞÜŞ
İkinci olarak da anlamlandırma yani mevcut bilgiye dayanarak kazanma potansiyeli olan en fazla olan kaldıraçlı ETF’e yatırım yapma. Çünkü bu stresi yaşayacaksanız bari kazanma ihtimalinin fazla olduğu kaldıraçlı ETF için bu stresi yaşayın. Yani buffet’ın tabiriyle eldeki bir kuştan vazgeçmek için telde iki kuş olduğundan emin olun.
Örneğin:
08.21.20 Tarihine Göre
10 Yıllık Getiri / Bileşik Olarak
3 X TQQQ % 7.962 / % 55
3 X SOXL % 3.918 / % 45
TESLA % 10.810 / % 60
AMAZON % 2.475 / %38
QQQ % 596 / % 21
Fazla uzatmadan toparlarsam, her şey de olduğu gibi iş eninde sonunda % 80 psikoloji % 20 bilgiye dayanıyor yani ne kadar bilgili / zeki olduğuna değil. Ne kadar sabırlı / dayanıklı olduğuna dayanıyor.
Kaldıraçlı yatırım büyüleyici ama herkes için değil. Sonuçta kaldıraçlı ETF’ler silah gibidir. Kendinizi koruyabileceğiniz gibi kendinizi öldürebilirsiniz de. Bu yüzden eğer riski yönetebilirseniz bu araçların getiri potansiyeli oldukça yüksek.
Sevgiler,
Buradan dostlarla yazışmak büyük keyif,
Hakan Yıldız,
Teşekkürler Hakan Bey verdiğiniz bilgiler için. Kaldıraçlı ETF’ler konusunda bana göre epey bir bilgi ve deneyim sahibisiniz. Paylaştığınız bilgiler çok değerli. Selamlar.