
2020 yılı bir çok açıdan öngörülemeyen gelişmelerin yaşandığı ilginç bir yıl oldu. Covid-19 pandemisi ile bütün küresel piyasalar tepetaklak oldu önce. Daha sonra, tarihte örneği pek görülmemiş büyüklükte parasal ve mali destekler açıklanınca da inanılmaz hızla yükseldi hisse senedi piyasaları. Reel ekonomi ile finans piyasaları muazzam ölçüde ayrıştı. Bakalım önümüzdeki dönemde reel ekonomi toparlayacak mı yoksa finansal piyasalar hayatın gerçeklerine yakınsayacak mı? 🙂 Hep birlikte göreceğiz. Tabi yatırım işinin birde Türkiye ayağı var. Akla ziyan çelişkili ekonomi politikaları sayesinde oldukça dalgalı seyretti yurt içi piyasalarda. Ancak herşeye rağmen benim açımdan olumlu geçmiş görünüyor 2020. Portföy performans değerlendirmesine başlamadan önce geçen yıl Aralık ayında finansal bağımsızlık portföyümün genel performansını değerlendirdiğimi hatırlatayım. Merak edenler için linki burada. Lafı daha fazla uzatmayıp incelemeye başlayalım.
2020 yılı portföy büyüklüğü
2020 yılında finansal özgürlük portföy büyüklüğüm bir önceki yıla göre dolar bazında %42,8 artarak 60 bin doları aştı. Türk lirası bazında baktığımızda ise %90,6’lık bir büyüme olmuş. Bu büyümenin kaynaklarına baktığımda üçte birinin yatırımdan elde ettiğim getiri, kalanın ise tasarruflarımdan kaynaklandığını gördüm. Yani daha önce çeşitli yazılarımda da dile getirdiğim gibi portföy büyüklüğünüz belli bir kalkış eşiğine ulaşana kadar tasarruf oranının getiri oranından daha önemli olduğunu yaşayarak görmüş oldum.

Portföy dağılımı
2020 yılında portföy dağılımım bir önceki yıla göre çok değişti. Aşağıdaki grafikten 2019 yılı sonu portföy dağılımını görüyorsunuz. Gördüğünüz üzere portföyün dörtte üçü Eurobond‘tan oluşuyordu. Biraz Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senedi ve deneme amacıyla aldığım S&P 500 ETF‘si vardı elimde. 2020 yılı sonu geldiğinde ise çok daha iyi çeşitlendirilmiş bir portföyüm var artık.

Aşağıda yer alan grafikten gördüğünüz üzere Eurobond’un portföydeki payı %45,7’ye gerilemiş durumda. Bu gerilemenin esas olarak iki nedeni var. Birincisi, Türkiye’nin kredi riskinin artması nedeniyle portföy riskini azaltmak için bir miktar Eurobond satışı yapmak zorunda kalmam. Ayrıntıları merak eden okurlarım bu linki ve şu linki tıklayabilir. İkincisi ise 2020 yılında sadece 4.000 dolarlık sınırlı bir alım yapmış olmam diyebilirim.
Bir diğer önemli değişiklik ise yurtdışı hisse senedi ve tahvil yatırımlarımın toplam içindeki payının %21,3’ü bulması oldu. Bildiğiniz gibi uzun vadede amacım ağırlıklı olarak yurtdışı piyasalara pasif endeks yatırımı stratejisi ile yatırım yapmaktı. Bu kapsamda bir önceki yıla göre önemli bir mesafe aldım diyebilirim.

Son olarak, Borsa İstanbul’un portföy içindeki payı geçtiğimiz yıl içerisinde önemli ölçüde arttı. Özellikle Bist 30 özelinde fiyatların tarihi düzeylerde düşük olması nedeniyle Borsa İstanbul’a uzun vadede planladığımdan daha fazla kaynak ayırmam bu durumun en önemli nedeni. İdeal portföy ağırlığımı merak edenler şu yazıya bakabilir. Ayrıca, Türk Lirası bazlı varlıkların portföyümdeki ağırlığının artmasında özellikle son bir iki ayda büyük kağıtlarda yaşanan boğa piyasasının da rolü olduğunu belirteyim. 🙂
Yatırılan sermayeden elde edilen getiri
Yukarıda portföydeki büyümenin üçte birinin yatırmış olduğum sermayeden elde ettiğim getiri olduğunu söylemiştim. Rakam vermek gerekirse 2020 yılında yatırdığım sermayeden elde ettiğim getiri oranını dolar bazında %12,2 olarak tahmin ettim. Bir önceki yıl %18,6 idi. Yani yatırımcı olarak benim becerimi ölçen metrik aslında bu. 🙂 Maalesef vasat bir performans olduğunu da kabul etmem gerekiyor. Zira S&P 500 aynı dönemde yaklaşık %15,7 oranında artmış. Ama önemli değil. Zira tam zamanlı olarak portföy yöneticiliği yapan Wall Street profesyonellerinin önemli bir kısmı da benden iyi performans sergileyemiyor. Niye böyle olduğunu merak ediyorsanız ve henüz okumadıysanız Modern Portföy Teorisi başlıklı yazıya bir göz atmanızı öneririm.

Kaynak: Yahoo Finance
Alt bileşenlerden elde edilen getiri
Şimdi bu elde ettiğim getiri oranının kaynaklarını analiz edelim. Aşağıdaki tablodan gördüğünüz üzere portföy bileşenlerinin getiri oranına katkısı oldukça değişken. En yüksek getiri oranını dolar bazında %38,2 ile Borsa İstanbul sağlamış gözüküyor. Bu değeri %17,1 ile gelişmekte olan ülkelerin hisse senetlerini içeren ETF (VDEM.L) izliyor. Üçüncü sırada ise %8,6 ile S&P 500 ETF’lerim yer alıyor. Maalesef S&P 500 yatırımlarında zamanlamam çok kötüydü. Düşüşten hemen önce alım yaptım. Düşüşte alım yapmadım. Daha sonra alıma devam ettim. 🙁 Yine de piyasada olduğum için mütevazi de olsa ödülümü aldım. 🙂 Portföyümün neredeyse yarısını oluşturan Eurobondlardan bu yıl elde ettiğim getiri oranı ise %6,5‘da kaldı. Bu da normal çünkü geçen sene oldukça cazip fiyatlardan alıp, CDS‘lerdeki düşüşlere paralel olarak dolar bazında %19,6 getiri elde etmiştim. Yani istisnai bir yıldı. Eurobondların bana göre en önemli artısı vergisiz dolar bazında nakit akışı sağlamaları. Bu kapsamda, 2020 yılında Eurobond portföyümden 2.661 dolar kupon geliri elde ettim.

En düşük getiri oranını ise %0,7 ile yabancı tahvil ETF’lerim sağlamış gözüküyor. Şaşırtıcı değil. Zira faiz oranları Covid-19 pandemisi nedeniyle tarihi düşük düzeylerde. Faiz oranlarının daha fazla düşmesinin zor olması nedeniyle bu tahvillerin getiri oranları da oldukça düşük olacaktı. Niye aldın diye sorarsanız portföyün değerinin dalgalanmasını azaltmak için kullanıyorum. Zira S&P 500 düşerken özellikle uzun vadeli ABD hazine tahvilleri ya çok az düşüyor yada ters hareket ediyor. Ayrıca, her ay cüzi miktarda nakit akışı da (yaklaşık 10 dolar) sağlıyorlar. IBKR’da ki aylık 10 dolarlık minimum komisyon masrafını bu şekilde karşılamayı düşünüyorum. 🙂
2020 yılında Borsa İstanbul hisse senetleri performansı
2020 yılı kârımın yaklaşık yarısını Borsa İstanbul’daki hisse senetlerim sağladı. Aşağıda yer alan tabloda 15 Aralık 2020 tarihi itibarıyla portföyümün kâr/zarar durumunu görüyorsunuz. Getiri oranında Otokar ve Arçelik başı çekiyor. Her birinde sermayemi dolar bazında ikiye katlamayı başardım. Ekonomik kriz zamanlarında borsa dolar bazında dipteyken kurumsal ve batmayacak şirket hisselerini toplayıp, en az bir kaç yıl tutacak cesaretiniz varsa böyle sıradışı karlar elde etmek olası. Bugünden geriye bakınca bu hisselere daha fazla kaynak ayırıp daha fazla risk alsaymışım diyorum. Tabi, o zamanların belirsizliğinde makul bir risk almayı seçmiştim. Ayrıca, borsanın Türkiye’nin ekonomik durumu göz önüne alındığında daha yavaş toparlayacağını düşünmüştüm. Yanılmışım. 🙂 Otokar örneğin 5 yılda geleceğini öngördüğüm yere bir yılda geldi. Ayrıntı için şu linke tıklayabilirsiniz.

Düzenli okuyucularımın dikkatini çekebilir. Portföye dün itibarıyla Net Holding ve TAV Havalimanlarını ekledim. Biri turizm sektöründe diğeri havacılık sektöründe. Pandemiden en olumsuz etkilenen sektörler. Bu nedenle fiyatlarını oldukça makul buldum. Bulunan aşılar kitlesel olarak uygulanmaya başladığı için pandemiden çıkış yolu gözüktü. Dolayısıyla, 2-3 yıl içinde bu sektörler toparlarsa önemli getiriler sağlayabilirler diye düşünüyorum. O yüzden portföye katıp izlemeye karar verdim. Tüpraş‘ta ise alıma devam ediyorum. Tüpraş‘ın kaderi petrol fiyatlarına bağlı. Dünya ekonomisi önümüzdeki bir kaç yılda toparlar ve petrol fiyatları da yükselirse iyi kar bırakabilir. Tabi geleceği bilmek olanaksız ama bu bahse girip risk almayı tercih ettim.
Sonuç olarak
2020 yılı finansal özgürlük yolculuğumda iyi bir yıl oldu diye düşünüyorum. Portföyümü dolar bazında %42,8 oranında büyüttüm. Daha da önemlisi yurtdışı yatırımla ilgili kafamdaki bir çok soruyu yanıtladım. Zorlukları yenmenin yollarını keşfettim. Ayrıca, yatırımcı olarak tecrübemi önemli ölçüde artırdım. En büyük kazançta bu. Zira elde ettiğim bilgi ve deneyimin getirisinin önümüzdeki yıllarda ciddi ölçüde yüksek olacağına inanıyorum. Siz ne dersiniz? Finansal bağımsızlık yolculuğunuzda 2020 yılı sizin için nasıl geçti?
Sağlıcakla kalın.
Okuyucularıma Not
Pinti Değil Tutumluyum’a ilgi gösterdiğiniz için teşekkür ederim. Bu bloğu ayakta tutabilmek ve masraflarını karşılayabilmek için bağlı linkler kullanmaya karar verdim. Eğer burada yazdıklarımın size bir değer kattığını düşünüyorsanız, aşağıdaki linklere tıklayarak bana destek olabilirsiniz.
Ya da doğrudan bana bir kahve ısmarlayabilirsiniz: Buy Me a Coffee
Interactive Brokers ile 33 ülkede yer alan 135 piyasaya 23 farklı para birimi kullanarak erişebilirsiniz. Hisse senedi, tahvil, opsiyon, futures, FX ve fon işlemlerinizi çok düşük maliyetle yapabilirsiniz. Interactive Brokers hesabınıza para transferini Türkiye’de ki Türk Lirası hesabınızdan EFT yaparak gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için Interactive Brokers hesabı açın.

Umarım 2021 yılı da böyle kazançlı bir yıl olur hepimiz için.
Ayrıca 2021 yılında hergün yazmanız dileğiyle 😛 .
İnşallah Alican Bey. Her gün yazmayı bende isterim ama maalesef maaşlı çalışmaya mecbur olduğum için zamanım çok kıt. 🙁
Güzel bir yazı olmuş sayın Tutumlu.
Başarılarınızın devamını diliyorum.
Ben de yurtdışı hesap açılışı yaptım ünlü menkul üzerinden.
Portföyü biraz çeşitlendirmek istiyorum.Temettü ödeyenleri de listeme almayı düşünüyorum.Her türlü fikre açığım.
Saygılarımla.
Kolay gelsin.
Merhaba Onur Bey;
Öncelikle hayırlı olsun hesap açılışınız. Yazıda da belirttiğim gibi dünyanın en becerikli yatırımcısı değilim. 🙂 Düzenli tasarruf edip, makul bir risk alarak yatırım yapmaya çalışıyorum. Bilgimi, deneyimimi ve aklıma gelen bütün fikirleri yazılarımda paylaşıyorum. Sizin gibi okuyucularıma faydası olacağını umuyorum. Selamlar.
Yillardir suren dovizi mevduat hesabinda tutma aliskanligimi kirmamda bana esin kaynagi olan 2-3 kisiden birisiniz tesekkurler. Soruyla devam edeyim. 2021 eurobond beyan siniri ne zaman aciklanir bir bilginiz var mi? Selamlar.
Rica ederim Murat Bey. Sorunuzun cevabını bilmiyorum maalesef.Selamlar.
Merhaba, şu anda adım adım faizler yükseliyor, eurobond alımı için biraz daha beklemek daha mı mantıklı olur sizce?
Merhabalar,
Geleceği bilmiyorum. Yani Eurobond fiyatları artar mı azalır mı bilme şansım yok. Bu arada, Eurobond fiyatlarını da sadece piyasa faizleri değil CDS’lerde etkiliyor. Selamlar.
Merhaba, yine güzel bir yazı olmuş. IB için başlangıçta enpara sebebiyle olumsuz bir yazınız var, daha sonra 2000 dolar gönderdiğiniz olumlu başka bir yazı. Olumsuz olanı edit ederseniz, belki okuyucularınız için daha faydalı olabilir, çünkü google taramasında ilk bu olumsuz yazı çıkıyor ve diğer yazınıza ulaşana kadar benim de fikrim olumsuzdu. Naçizane başka bir önerim, Motley Fool şirketini duydunuz mu bilmiyorum ama bu şirketten yıllık 49 dolar karşılığı gibi bir rakama profesyonel ABD hisse önerisi almanız, S&P500’e nazaran çok daha yüksek başarı oranına sahipler.
Teşekkür ederim güzel sözleriniz için Eren Bey. İlk öneriniz oldukça yerinde. Yazıma açıklama ekleyeceğim. İkinci öneriniz için de teşekkür ediyorum. Benim yatırım felsefem işlem ve vergi gibi maliyetleri minimize edip, pasif endeks yatırımı yapmak üzerine kurulu. On beş yirmi yıl boyunca her yıl sürekli S&P 500’den yüksek performans gösterebilen yatırımcı sayısı bir elin parmakları geçmez dünyada. Dolayısıyla hisse seçmiyorum. Ayrıca, bu hisse önerileri için para talep eden şirketlere de prensip olarak kuşkuyla yaklaşıyorum. Eğer dediğiniz şekilde başarılılarsa yıllık 49 dolar abonelik ile bu bilgiyi satacaklarına, bir yatırım fonu kurup veya kaldıraçlı işlemler yapıp muazzam paralar kazanma şansları var. Niye onun yerine böyle bir hizmet sunmayı tercih ediyorlar sorusuna tatmin edici bir yanıt bulamıyorum. Benim yaklaşımımı anlamanız açısından henüz okumadıysanız aşağıdaki yazılara bir göz atmanızı öneririm.
Modern Portföy Teorisi
Etkin Piyasa Hipotezi ve Yatırım
Selamlar.
2020 reel ticarette kardan zarar eden bir yol oldu. Sermaye piyasalarında ise büyüme yılı oldu. 2021 de borçları azaltıp semaye piyasasındaki portföyü artırmak şart oldu çünkü krizlerde reel ticaretimiz bozulduğunda finansal gelirimiz bizi küçülmeye zorlamaz.
Eurobondu itfa tarihinden önce satınca herhangi bir gelir sınırı olmaksızın, satıştan elde edilen kar TL cinsinden hesaplanıp -satıştan dolar bazında zarar edilmiş bile olsa-ciddi vergi borçları çıkabiliyormuş. Eurobond satışında bu sıkıntıdan kurtulmanın formülü var mıdır? Siz nasıl bir yol izlediniz?
Merhaba Hilal Hanım;
Aşağıdaki yazıda kendi deneyimimi yazdım. Kolaygelsin.
Risk Yönetimi Kapsamında İlk Eurobond Satışı
Merhabalar turizm hisseleri yerine neden içerisinde bir turizm şirketi barındıran bir holding hissesi aldınız? Netholdingi tercih etme sebebiniz neydi ? teşekkürler
Merhaba Bayram Bey,
Nispeten ucuz bulduğum için takip etmek amacıyla ufak bir alım yaptım. Portföydeki ağırlığı sıfıra yakın. İleride uygun görürsem ağırlığını artırabilirim. Selamlar.
bilginize ve tecrübenize güvendiğim için alım yapmıstım sonra biraz araştırma fırsatım oldu benim de ancak hem şimdi potföyünüzdeki ağırlığından dolayı hem de biraz patron hakkındaki olumsuz yorumlardan dolayı pek sıcak bakamadım .Verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederim
Benim veya herhangi birinin sadece portföyüne bakarak hisse almayın Bayram Bey. Kullandığım analiz yöntemlerini, hatalarımı ve sonuçları görmeniz açısından paylaşım yapıyorum sadece. Yoksa blokta da defalarca anlattığım gibi ben dahil küçük yatırımcı için uzun vadede en iyi seçenek pasif endeks fonları diye düşünüyorum.
Eurobond alımlarınızı nereden yapıyorsunuz?
Ak Yatırım’dan Hüseyin Bey.
Yatırım girişimleriniz ve bunları paylaşmanız takdire şayan. Başarılı yatırımlar ve sağlıklı bir yıl dilerim.
Teşekkür ederim Hüseyin Bey. Hep birlikte inşallah.
Merhaba…
Blogunuzu bugün gördüm. Başlıklar ve içerikleri öyle ilgi çekici ki 3 sayfanızı okudum, şu an 16 sekme daha açık. Sahura kadar bunları bitiririm.
İşin aslı, yatırım/paraya bakış açımız aynı mantalitede olmakla beraber sizinki seviye olarak benden fersah fersah önde. Bana katacağınız çok şey var diye düşünüyorum.
Allah kazancınızı arttırsın diye dua edip kaleminize kuvvet diyorum.
Saygılar.
Merhaba Emre Bey;
Güzel sözleriniz için çok teşekkür ediyorum. Yaklaşık 1,5 yıldır hem araştırıp öğreniyor, hem de öğrendiklerimi paylaşıyorum. Paylaşımlarımın sizin gibi okuyucularıma faydalı olması da beni mutlu ediyor. Bu arada beğendiğiniz yazılarımı sosyal medyada paylaşırsanız daha çok kişinin faydalanma şansı olur. Sevgilerimle;